Duško Radović, čuveni srpski pesnik i pisac, jednom je rekao: „Pre nego što krenete da tražite sreću, proverite – možda ste već srećni. Sreća je mala, obična i neupadljiva i mnogi ne umeju da je vide.“ Ova njegova rečenica lako je i često primenljiva u slučaju Negotina i njegovih stanovnika.

Negotin ima karakterističan geografski položaj, ali je uz to značajan i zbog kulturnog i istorijskog bogatstva koje poseduje. Sam Negotin bogat je istorijskim spomenicima i kulturnom baštinom koju vredi upoznati.  Ali, koliko nas je zaista obišlo Negotin i sve  njegove znamenitosti pre nego što je lepotu potražilo negde u Srbiji ili inostranstvu?

Dolazeći u Negotin najpre nailazimo na manastir Bukovo gde se možemo napiti vode sa čuvene česme. Ovaj manastir datira iz 14.veka ali se ne zna pouzdano ko ga je izgradio. Ne zna se ni koji majstori su ga gradili, ali se sa sigurnošću može reći da je korišćenjen materijal iz obližnjih sela Mokranja i Vidrovca. Više puta je rušen i obnavljan, a pretrpeo je i požar 1813. godine kada je izgoreo krov.  Od 1994.godine to je muški manastir, jedini takav u Timočkoj eparhiji. Manastirska crkva u Bukovu je posvećena Svetom Ocu Nikolaju Čudotvorcu i prema svojim karakteristikama spada u posebnu varijantu moravske škole. Crkva Svetog Oca Nikolaja Čudotvorca ima tri sloja živopisa i dok tragovi prvog nisu ispitani, a drugi nije sačuvan, za treći sloj se pouzdano zna da je nastao prema nacrtima akademskog slikara Steve Todorovića. Zvono na zvoniku poklon je kneza Miloša darovan 1833. godine. U manastiru Bukovo danas postoje stolarsko-duborezna radionica, osnovana 2002. godine,  krojačka i ikonopisačka radionica, kao i vinarija.

Spuštajući se ulicom Stanka Paunovića iz Bukova dolazi se do Todorčetovog  konaka, najstarije građanske kuće u Negotinu podignute sredinom 19.veka. Ova kuća poznata je još i kao Kuća sa arkadama, a važi za jednu od najlepših u Srbiji. U ovom konaku 1997.  godine smešten je Muzej Hajduk Veljka u kome je moguće videti Veljkove slikarske portrete, top, oružje i ostale lične stvari kao i geografske mape na kojima su prikazani njegovi vojni pohodi.

Idući dalje, na Trgu Stevana Mokranjca nailazimo na Crkvu Svete Trojice, sagrađenu u periodu od 1872. do 1874. godine. Kako je Negotin postao duhovni centar Krajine 1842.godine javila se potreba za crkvom i urađen je projekat da bi se započelo sa izgradnjom. Sve je stopirao okružni načelnik Ranko Alimpić želeći da crkvu sagradi na prostoru Novog Negotina koji je trebalo da nikne na Dunavu. Kako do toga nikada nije došlo crkva je svoje mesto pronašla na gradskom trgu odakle svojom veličinom i lepotom zrači i daje poseban pečat tom delu grada. Saborna crkva je sagrađena u neoklasicističkom stilu sa elementima neorenesanse, a živopis su 1901.godine uradili akademski slikar Stevan Todorović, njegova supruga Poleksija kao i Milisav Marković i Pavle Čortanović.

Iza crkve se nalazi Hajduk Veljkova barutana koja datira iz vremena Prvog srpskog ustanka, a 1950. godine je proglašena za kulturno dobro od izuzetnog značaja. Ova barutana jedini je ostatak nekadašnjeg Hajduk Veljkovog utvrđenja Baba Finke i svedok legendarnih borbi ustanika.

Krećući se ka Muzeju Krajine ulicom Vojvode Mišića sa desne strane se javlja kompleks Mokranjčeve rodne kuće. Ovde se svake godine, više od 50 godina unazad, pod bademovim drvetom, koje je Mokranjac opevao u svojoj Šestoj rukoveti, i pred njegovom bistom, održavaju Mokranjčevi dani. Tih dana Negotin oživi i posete ga brojni horovi i ostali zaljubljenici u delo Stevana Stojanovića Mokranjca. Ipak, ovaj lep kompleks svakodnevno odiše smirenošću i šarmom 19.veka te je pravo uživanje posetiti ga,a ujedno i videti stalnu postavku Mokranjčeve rodne kuće-njegovog muzeja. Muzejska postavka je raspoređena u četiri međusobno povezane prostorije koje otkrivaju delić života i rada velikog srpskog kompozitora. Moguće je zaviriti u Mokranjčevu radnu sobu rekonstruisanu originalnim nameštajem i ličnim predmetima, ali i videti prepiske kompozitora, klavir na kome je svirao punih dvadeset i pet godina, porodične fotografije  kao i portert njega i njegove žene koji je naslikao čuveni Uroš Predić.

U ulici Vere Radosavljević nalazi se Muzej Krajine, osnovan 1934.godine koji je za osam decenija svog postojanja više puta menjao ime. Danas ovaj muzej poseduje više od 15 hiljada predmeta od kojih su mnogi iz perioda neolita, eneolita, bronzanog i gvozdenog doba, ali i iz antičkog perioda i srednjeg veka. Svi predmeti su raspoređeni u okviru arheološkog, etnografskog i istorijskog odeljenja.

Nedaleko od muzeja nalazi se i Stara crkva Svete Bogorodice, najstariji spomenik kulture Negotina, izgrađena 1803. godine. Ova crkva ima status spomenika kulture od velikog značaja i poznata je u narodu kao Hajduk Veljkova crkva, a u njegovo vreme služila je kao bolnica. Svoj današnji izgled dobila je 1900. godine nakon obnove, a autor zidnog slikarstva je Pavle Čortanović. U dvorištu crkve, uz njen zid, nalazi se i grob najvećeg junaka Prvog srpskog ustanka, Hajduk Veljka Petrovića.
Dakle, kao što reče Duško Radović proverite da li možda imate ono za čim tragate. Jedno je sigurno, Negotin ima toliko toga da ponudi i pokaže, ali ne samo strancima i turistima već i stanovnicima svog grada koji neretko, iako žive u njemu, godinama, a možda i nikad nisu obišli sve njegove znamenitosti.

• < Prethodna
• Sledeća >